Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là vấn đề được người dân quan tâm, nhất là khi tham gia mua bán đất. Vậy quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là gì? Làm thế nào để người dân có thể kiểm tra đất mua có nằm trong diện quy hoạch không?
Theo khoản 2 Điều 3 Luật Đất đai 2013, Quy hoạch sử dụng đất là việc phân bổ và khoanh vùng đất đai theo không gian sử dụng cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu trên cơ sở tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực đối với từng vùng kinh tế - xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian xác định.
- Quy hoạch sử dụng đất bao gồm:
+ Quy hoạch sử dụng đất quốc gia;
+ Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện;
+ Quy hoạch sử dụng đất quốc phòng;
+ Quy hoạch sử dụng đất an ninh.
Đối với cấp tỉnh, phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và theo loại đất đến từng đơn vị hành chính cấp huyện là một nội dung của quy hoạch tỉnh.
- Thời kỳ quy hoạch sử dụng đất là 10 năm. Tầm nhìn của quy hoạch sử dụng đất quốc gia là từ 30 năm đến 50 năm và cấp huyện là từ 20 năm đến 30 năm.
- Hoạch định các chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế của địa phương
- Là cơ sở để Nhà nước giao đất, cho phép chủ sở hữu chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- Đảm bảo sử dụng đất đai một cách tiết kiệm, hiệu quả
- Phân khu chức năng để giải quyết các vấn đề xã hội, cơ sở hạ tầng, giao thông, đồng thời, thực hiện các chính sách đầu tư, xây dựng theo mục đích của Nhà nước
- Khi có quy hoạch cần thu hồi đất, chính quyền địa phương dễ dàng thực hiện việc đền bù đất, chi phí đền bù đất.
Điều 32, Luật đất đai 2013 có quy định về nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất, cụ thể như sau:
- Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất phải phù hợp với chiến lược, quy hoạch tổng thể, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng chung của khu vực, địa phương, và toàn đất nước.
- Quy hoạch sử dụng đất cần phải tiết kiệm tối đa, mang đến lợi ích, hiệu quả cho xã hội, cộng đồng và người dân.
- Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất cần được thành lập từ tổng thể đến chi tiết, phù hợp với tiêu chuẩn, kế hoạch của cấp trên đề ra, đồng thời phải đảm bảo yếu tố đặc thù, tính liên kết của vùng kinh tế - xã hội trên toàn quốc gia.
- Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất cần phải tuân thủ, đảm bảo các vấn đề về an toàn môi trường. Cụ thể, tài nguyên thiên nhiên cần được chú trọng khai thác một cách hợp lý, khoa học. Quá trình quy hoạch này cần phải bảo vệ môi trường biển.
- Kế hoạch sử dụng khu đất quy hoạch cần phải được thể hiện minh bạch, công khai. Theo đó, trước khi tiến hành lập kế hoạch, đơn vị quy hoạch cần phải lấy ý kiến của người dân về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai. Sau khi lập kế hoạch, việc quy hoạch sử dụng đất cần được phê duyệt và công bố công khai.
- Khi lập kế hoạch sử dụng đất, đất phục vụ cho mục đích quốc phòng - an ninh, cho lợi ích quốc gia, lợi ích chung của cộng động cần được ưu tiên. Ngoài ra, quy hoạch cần đáp ứng được vấn đề bảo vệ môi trường và an ninh lương thực.
Tại khoản 3 Điều 3 Luật Đất đai 2013 có quy định kế hoạch sử dụng đất là việc phân chia quy hoạch sử dụng đất theo thời gian để thực hiện trong kỳ quy hoạch sử dụng đất.
- Kế hoạch sử dụng đất sẽ bao gồm:
+ Kế hoạch sử dụng đất quốc gia;
+ Kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh;
+ Kế hoạch sử dụng đất cấp huyện;
+ Kế hoạch sử dụng đất quốc phòng;
+ Kế hoạch sử dụng đất an ninh.
Thời kỳ kế hoạch sử dụng đất quốc gia, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng và kế hoạch sử dụng đất an ninh là 05 năm;
Kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập hàng năm.
Việc lập kế hoạch sử dụng đất cần đảm bảo 04 nhóm nguyên tắc sau:
- Việc lập kế hoạch sử dụng đất cần phải phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cùng cấp đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
- Đối với kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh phải phù hợp với phương án phân bổ, khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh.
- Kế hoạch sử dụng đất cần phải có các phương án sử dụng đất tiết kiệm và có hiệu quả, khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường, bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.
- Cần phải có sự thống nhất giữa kế hoạch sử dụng đất của ngành, lĩnh vực, địa phương với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định, phê duyệt.
Trong quá trình giao dịch kinh doanh bất động sản, một vấn đề thường được không ít người đặc biệt lưu ý là mảnh đất đó có thuộc quy hoạch hay không. Đất quy hoạch chính là vùng đất nằm trong kế hoạch sử dụng đất ở từng địa phương, phân theo từng mục đích sử dụng và được chia thành từng kỳ trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ một số quy hoạch đất đai phổ biến như là quy hoạch xây dựng khu dân cư, quy hoạch đường sắt, quy hoạch làm đường giao thông.
Đất nằm trong quy hoạch sẽ bị hạn chế một số quyền lợi nhất định của người sử dụng đất. Chẳng hạn như người mua sẽ gặp nhiều khó khăn, hạn chế trong việc xin giấy phép để sửa chữa nhà, thi công, cải tạo.
Để kiểm tra quy hoạch đất, bạn có thể dùng các cách sau:
Cách 1: Người dân có thể xem quy hoạch sử dụng đất tại trụ sở UBND cấp xã nơi có đất liên quan đến quy hoạch sử dụng đất đó.
Cách 2: Xem quy hoạch sử dụng đất tại trụ sở UBND cấp huyện nơi có đất.
Cách 3: Xem quy hoạch sử dụng đất thông qua cổng thông tin điện tử của UBND cấp huyện nơi có đất.
Cách 4: Nộp phiếu yêu cầu cung cấp dữ liệu đất đai đến Trung tâm dữ liệu và thông tin đất đai thuộc Tổng cục Quản lý đất đai hoặc văn phòng đăng ký đất đai.
Theo Điều 11 Thông tư 34/2014/TT-BTNMT quy định về xây dựng, quản lý, khai thác hệ thống thông tin đất đai, để xin được cung cấp thông tin đất đai (bao gồm thông tin quy hoạch), người dân cần nộp phiếu yêu cầu cung cấp dữ liệu đến các cơ quan nói trên. Việc yêu cầu cung cấp thông tin về quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt không mất phí.
Cách 5: Kiểm tra thông tin quy hoạch trên sổ đỏ. Theo đó, thông tin quy hoạch sẽ được ghi trực tiếp tại phần ghi chú trong sổ đỏ, trong đó thể hiện rõ phần đất (diện tích bao nhiêu m2) thuộc diện quy hoạch gì, khi bị thu hồi có được đền bù không.
Cách 6: Liên hệ cơ quan chức năng có thẩm quyền để hỏi thông tin quy hoạch. Người dân có thể đến trực tiếp Phòng tài nguyên và môi trường quận/huyện nơi có đất để hỏi cụ thể về thông tin quy hoạch. Dựa trên thông tin nhà đất mà người dân cung cấp, cán bộ chức năng sẽ tra cứu bản đồ quy hoạch và giải đáp cho họ biết mảnh đất đó có nằm trong khu quy hoạch nào hay không.
Ngoài ra, hiện nay cũng có nhiều ứng dụng tra cứu quy hoạch trực tuyến với giao diện trực quan, dễ sử dụng.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất bạn đọc có thể tham khảo.
Phương Vũ (TH)