Chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay có được đăng ký thường trú?

Người nhận chuyển nhượng, tặng cho nhà đất bằng giấy viết tay phải hợp thức hóa giấy tờ, giao dịch để được đăng ký thường trú.

Điều kiện để được đăng ký thường trú

Theo Điều 20 Luật Cư trú 2020, để được đăng ký thường trú, công dân chỉ cần điều kiện duy nhất là có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì sẽ được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó.

Hồ sơ đăng ký thường trú bao gồm: tờ khai thay đổi thông tin cư trú; giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp. Trong đó, giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp được quy định tại Điều 5 Nghị định 62/2021/NĐ-CP như: Giấy tờ, tài liệu chứng nhận về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà hoặc tài sản gắn liền với đất; Giấy tờ về mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận góp vốn, nhận đổi nhà ở phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai và nhà ở…

Tuy nhiên, không có loại giấy tờ nào chứng minh chỗ ở hợp pháp là giấy tờ mua bán bằng giấy viết tay. Do vậy, đối với người nhận chuyển nhượng, tặng cho nhà đất bằng giấy viết tay phải hợp thức hóa giấy tờ, giao dịch của mình.

Những trường hợp nhà đất giấy tay được công nhận, có giá trị pháp lý

Kể từ ngày Luật Đất đai 2013 có hiệu lực từ ngày 1/7/2014, hợp đồng mua bán đất phải được công chứng, chứng thực. Tuy nhiên, để giải quyết hệ quả của những giao dịch mua bán đất bằng giấy viết tay trước đó.

Tại khoản 1 Điều 82 Nghị định 43/2014 được sửa đổi bổ sung bởi khoản 54 Điều 2 Nghị định 01/2017 hướng dẫn như sau:

Nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho nhà đất bằng giấy viết tay trước ngày 1/1/2008

Trường hợp sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trước ngày 1/1/2008 mà chưa được cấp giấy chứng nhận.

Người đang sử dụng đất phải thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu theo quy định của Luật đất đai 2013 và quy định tại Nghị định 43/2014 mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất.

Nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho nhà đất bằng giấy viết tay từ ngày 1/1/2008 đến trước ngày 1/7/2014

Trường hợp sử dụng đất do nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất từ ngày 1/1/2008 đến trước ngày 1/1/2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất.

Người sử dụng đất cũng thực hiện thủ tục đăng ký đất đai để được cấp giấy chứng nhận mà không phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất.

Nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho nhà đất bằng giấy viết tay từ ngày 1/7/2014 đến nay

Căn cứ Điều 118 Luật Nhà ở 2014, điểm a khoản 3 Điều 167 và khoản 3 Điều 188 Luật Đất đai 2013, khoản 2 Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng chuyển nhượng không có công chứng hoặc chứng thực sẽ không có hiệu lực do vi phạm về hình thức hợp đồng.

Tuy nhiên, nhằm tôn trọng ý chí tự nguyện của các bên, pháp luật dân sự đã quy định ngoại lệ cho trường hợp giao dịch dân sự không tuân thủ quy định về mặt hình thức.

Cụ thể, giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực giao dịch đó.

Như vậy, mua bán đất bằng giấy viết tay thuộc các trường hợp trên vẫn phát sinh hiệu lực mà không cần phải công chứng, chứng thực. Do đó, người nhận chuyển nhượng, tặng cho nhà đất có thể làm thủ tục đăng ký thường trú.

Quy trình thực hiện đăng ký thường trú

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Công an cấp xã nơi đăng ký thương trú

- Nộp hồ sơ trực tiếp tại Công an cấp xã

- Nộp hồ sơ trực tuyến qua các cổng cung cấp dịch vụ công trực tuyến như: Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.

Bước 3: Bổ sung hồ sơ nếu có hướng dẫn từ cơ quan thẩm quyền và nhận Phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả khi hồ sơ đã hợp lệ.

Bước 4: Nộp lệ phí đăng ký cư trú (tùy theo quy định của từng địa phương).

Bước 5: Căn cứ theo ngày hẹn trên Phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả để nhận thông báo kết quả giải quyết thủ tục đăng ký cư trú (nếu có).

Thời gian giải quyết thủ tục trong vòng 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ.

Thảo Uyên (TH)