5 công cụ có thể chặn đứng các cơn sốt đất

Hình sự hóa hành vi tạo sốt, chặn giao dịch khi có biến động bất thường, đánh thuế cao… là những đề xuất "trị" cơn sốt đất.

Tại buổi toạ đàm "Tỉnh táo trong cơn sốt đất", nhiều chuyên gia đã hiến kế hàng loạt gói giải pháp được xem như đơn thuốc đặc trị cho tình trạng sốt đất diễn ra khắp nơi suốt hơn nửa thập kỷ qua.

Hình sự hóa hành vi gây sốt giá nhà đất

Luật sư Trần Minh Cường, Đoàn Luật sư TP HCM cho rằng cần phải hình sự hóa hành vi tạo sốt đất của các nhóm đối tượng gây rối vì làm mất trật tự an sinh xã hội và ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế. Đây là hành vi thu lợi hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng. Hiện đã có quy định về tội Đầu cơ tại Điều 196 Bộ luật hình sự 2015 nhưng ông Cường cho rằng nên nghiên cứu xây dựng tội danh mới trong Bộ Luật Hình sự liên quan đến hành vi này.

Chặn giao dịch bất thường ở nơi sốt đất

Ông Nguyễn Minh Khang - Tổng giám đốc LDG Group cho biết, cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đủ khả năng chặn cơn sốt đất vì họ có lợi thế giám sát tốt địa bàn. Chính phủ có thể trao quyền và trách nhiệm cho chính quyền địa phương giám sát sốt đất hoặc kiểm soát bằng cách ngăn chặn giao dịch bất thường tại các phòng công chứng.

Họ cũng nên được trao quyền dừng xác nhận các giao dịch khi diễn ra sốt đất. Vì sốt đất do một số nhóm đối tượng tạo ra, việc ngăn chặn này sẽ tác động ngay lập tức đến việc làm suy yếu, sụt giảm thậm chí chặn đứng các hành vi tạo sóng, cò mồi.

Một mảnh đất mặt tiền đường liên xã Tân Lợi - An Khương, huyện Hớn Quản rao bán trong cơn sốt cuối tháng 2/2021. Ảnh: Phước Tuấn.

Đánh thuế cao

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đề xuất nên đánh thuế chuyển nhượng rất cao để triệt tiêu ý chí của nhà đầu tư. Cụ thể, nếu nhà đầu tư mua đi bán lại sẽ bị đánh thuế cao trong 2-3 năm đầu khi chuyển nhượng. Đồng thời, nhà nước cũng cần đánh thuế những người có nhiều bất động sản và đánh thuế ở mức cao nếu không đưa đất vào sử dụng. Hiện nay, nhà nước có chính sách thu hồi đất, chậm đưa vào sử dụng nhưng chỉ áp dụng những dự án chứ chưa với cá nhân.

Trao đổi thêm với VnExpress, Phó trưởng khoa Kinh doanh quốc tế - Marketing Đại học Kinh tế TP HCM Huỳnh Phước Nghĩa cho biết đánh thuế là một trong những giải pháp phổ biến nhất để quản lý tài nguyên đất đai một cách hiệu quả. Cách đánh thuế thường đa dạng và linh hoạt chứ không rập khuôn một trường hợp duy nhất.

Ví dụ đánh thuế nặng những khu đất bỏ trống, hoang phế, trì hoãn xây dựng và không thể đưa vào khai thác phục vụ xã hội nhằm chặn dòng tiền chết nằm trong đất với mục đích duy nhất chờ tăng giá. Cơ quan quản lý Nhà nước có thể cân nhắc đánh thuế lũy tiến mảnh đất bỏ hoang thứ hai, thứ ba trở đi để chống đầu cơ. Thuế đất vừa được xem là công cụ điều tiết thị trường, đồng thời cũng chống lãng phí tài nguyên đất đai.

>> Giá đất tăng chóng mặt, làng trên xóm dưới “đổi đời” nhờ bán đất

Kiểm soát tín dụng

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP HCM, chỉ ra một trong những nguyên nhân khiến tình trạng sốt đất cục bộ là do các ngân hàng gia tăng số dư nợ tín dụng. Trong quý đầu năm 2021, tăng trưởng tín dụng của ngành ngân hàng 2,13% nhưng tín dụng bất động sản lại tăng nhanh hơn mặt bằng chung.

Nhiều ngân hàng thương mại đang chạy đua cho vay tiêu dùng, trong đó các gói cho vay bất động sản với lãi suất chỉ từ 4,99-10% một năm. Động thái này của các ngân hàng đã thúc đẩy người dân vay để đầu tư vào bất động sản. Ông Hậu kiến nghị các ngân hàng dưới sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước phải có cơ chế và chính sách chặt chẽ để lường trước được những rủi ro trong việc cho vay bất động sản trong bối cảnh sốt đất.

Còn ông Lê Hoàng Châu chỉ ra việc cho vay 70% giá trị tài sản bảo đảm có thể tạo cơ hội để nhà đầu tư vay mua lướt sóng nhiều hơn. Chính sách tín dụng này cũng cần thay đổi ở những giai đoạn sốt giá nhà đất, như giảm hạn mức cho vay xuống từ 70% về 30-50% tùy giai đoạn, kiểm soát việc đầu tư lướt sóng qua dòng tín dụng đổ vào thị trường bất động sản.

Minh bạch thông tin quy hoạch

Theo các chuyên gia bất động sản, các tỉnh, cần quy hoạch, có kế hoạch sử dụng đất hằng năm, ví dụ định hướng phát triển TP HCM về hướng nào, mỗi năm sẽ được hoạch định. Việc này nằm trong tầm tay của chính quyền các tỉnh, thành nên cần được triển khai hiệu quả, vừa tăng nguồn cung cho thị trường nhà đất, vừa kiểm soát được thị trường bất động sản.

Ông Dư Huy Quang, Trưởng phòng quản lý đất Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết, trong các quy định pháp luật về đất đai đều nêu rõ trách nhiệm cơ quan nào phải thực hiện việc công bố thông tin quy hoạch, vào thời điểm nào để người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư nắm bắt.

Theo ông, trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước là phải công khai thông tin quy hoạch, kế hoạch, bản đồ... bằng nhiều hình thức. Tại TP HCM, ngoài thông tin trên các trang web, các sở ban ngành chuyên trách còn thông tin trực tiếp tại trụ sở khi người dân đến hỏi. Ông khuyến nghị người dân nên tỉnh táo trong các cơn sốt đất, cần tiếp cận thông tin đầy đủ, rõ ràng để xem xét, đánh giá rồi hãy ra quyết định đầu tư.

>> Ba lưu ý không nên bỏ qua khi mua đất thổ cư

Trung Tín (VnExpress)